Bron: Groene Hart Archieven                                 

Kaart van het merendeel van Holland en Utrecht

Tekst: Carte descriptie locael van 't meerdeel van Hollant en bisonder van Delflant, Schielandt, Rijnlandt, Kennemerlandt ende meer convicine landen daeraen palende. Met die zeedijcke van de Noordzeecant ofte van Staelduynen af, besluytende Delflandt en Schielandt en meer lande tot Oudewater toe. Met die sluysen in dezelve zeedijcken gelegen ende alle binnenwateren, vlieten ende wegen namentlich uutgedruckt daerup responderende, mitsgaders die steden en dorpen daerbinnen gelegen. Ende die principale landtscheydingen ofte *** houue Zijtwinde van Delflandt, Schielandt ende Rijnlandt voornoemd met diversche colueren, ende die dammen ofte overthomen daerin gelegen met een roode sterre elcxs up hem selfs afgeteyckent zijnde, ende ter wederzijde op die oude vlieten ofte wateringen heur correspondentie hebbende, streckende tot aen de sluysen toe in de Rijndijck gelegen. Ende voorts uutcomende in derselve Rijn met gelijcke voorder correspondentie up die wateringen, tochten ende vaerten deur die Lagewech aen de oostzijde van denselven Rijn lopende nae die meren van Leyden ende Haerlem toe, ende zoe voorts up diversche ongecostumerde weegen ende verboden binnenvaerte in Rijnlandt, en in 't Landt (van) Woerden gelegen. Elcxs met een roode rant in dese caerte afgeteyckent. Beginnende van Goylaverwellen sluys af in de IJseldijck gelegen, voorts alomme in 't Lant van Woerden, Rijnlant, ende Amsterlant tot Amsterdam toe incluys. Ende vandaer met die zeedijc van Sparendam, ende die sluysen daerin gelegen, bijsonder van Sparendam tot aen de duyncant toe, die Sparen met die stadt van Haerlem ende die meeren daerin begrepen. Oeck met pertinente designatie van de ordinaris ende oude gecostumeerde vaert van Hollant deur die steden, plaetzen ende wateren vanouts altoes geloepen hebben, met expressie van den tol ofte wacht van den grave van Hollant ter plaetze daer die vanouts geweest ende gelegen heeft. Waerbij eensdeels noch gevoucht is die situatie van de Lande van Voorn, - Met die stede van Den Briel, de inganck ende uitganck van de Maese aldaer, ende zoe voorts upwaert, lopende nae Schiedam, Delfsche haven, Rotterdam, tot in de IJsel toe, ofte die Merwede ende Oude Mase up nae Dordrecht toe, deselve stadt ende 't meestendeel van Zuyt-Hollandt daerin begrepen. Ende voorts van Arkel, Beloes, Crimpen- ende Lopickerwaert tot in de voorzeide IJsel toe, met die steden, dorpen, principale dijcken ende sluysen daerin gelegen, ende die binnenvlieten ofte wateren ende weegen daerup responderende, ende uutcomende up d'IJsel voorzeid. voorts met die omleggende landen van Sticht ende die wateren, wegen ende vlieten met die stadt, steden, dorpen van Utrecht daerbinnen gelegen, eenichsins prejudiciabel zijnde die voorz. ordinaris vaert. Aldus gedaen ende geprojecteert ter eerstelicke versoucke ende costen van Dordrecht, Haerlem ende der Goude, bij Johan Liefrinck, schilder, woenachtich tot Leyden. Ende is bij hem bevonden nae voorgaende inspectie ende resumptie, van zeeckere oude ende nieuwe minuten van caerten met die jegenwoerdighe situatie van den voorschreven gedesigneerde plaetzen in als t'accorderen. Actum de 1 october anno 1578.